کابل شبکه یا کابل لن چیست و چه انواعی دارد ؟
درسته که امروزه شبکه بیسیم خیلی باب شده و داره فراگیر میشه، اما هنوز شبکههای محلی که با کابل شبکه یا کابل لن کار میکنن روی بورس هستن، چون سرعت و دقت خیلی بالایی ارائه میدن. این تکنولوژی یعنی کابل شبکه هر روز ارتقا پیدا میکنه و انواع مختلفی هم داره. اگه براتون این سوال پیش اومده که کابل لن یا کابل شبکه چیست ؟ با ما همراه باشین تا هم به سوالتون پاسخ بدیم هم انواع کابل شبکه را بررسی کنیم.
کابل LAN چیست ؟
کابل لن وظیفهی انتقال اطلاعات بین چند دستگاه در یک شبکهی محلی را داره. کابل شبکه مثل مامور پست عمل میکنه که اطلاعات را از دستگاهی مثل کامپیوتر به دستگاه دیگهای مثل مودم یا روتر منتقل میکنه. برای زیرساختهای یک سرور باید از یک کابل یا سیم شبکه استفاده کنین چون این پل انتقالی، دیتا یا دادههای مهمی را انتقال میده و نباید برای اون اطلاعات مشکلی پیش بیاد. کابل لن میتونه سیمهایی از جنس مس یا شیشه داشته باشه. در ادامه انواع کابل لن را بررسی میکنیم.
انواع کابل شبکه
کابل های لن یا شبکه بهطور کلی 3 نوع دارن:
- کابل لن کواسیکال
- کابل فیبر نوری
- کابل لن زوج به هم تابیده (Twisted Pair) که به کابل TP هم معروفه.
کابل کواسیکال
این کابل یک کابل مسیه که به دلیل پوشش فلزی، تداخلهای الکترومغناطیسی روی سیگنال اون تاثیر کمی میذاره. از این کابل در تلویزیونهای خانگی، دکلهای مخابراتی و شبکههای محلی استفاده میشده. بعدها، کابل زوج به هم تابیده جای کواسیکال را در شبکههای محلی گرفت و امروزه از کواسیکال خیلی کم استفاده میشه.
کابل فیبر نوری
فیبر نوری از جنس شیشه است و دیتاها را از طریق منتقل کردن نور جابهجا میکنه. از کابل فیبر نوری برای انتقال دیتاها در مسافتهای طولانی استفاده میشه که به خاطر سرعت بالا و توانایی انتقال حجم زیاد داده، مورد توجه شبکههای نظامی قرار گرفته.
کابل زوج به هم تابیده (Twisted Pair)
کابل TP از رایجترین انواع کابل lan است. در واقع موقعی که راجع به کابل شبکه صحبت میکنیم منظورمون این نوع کابل هست. داخل این کابل 8 سیم رسانا با رنگهای مختلف قرار داره که بهصورت دوتایی به دور هم تابیده شدن که در اصل اسم خودش را به خاطر همین موضوع گرفته. این تابیدگی باعث میشه اثر نویز الکترومغناطیسی کم بشه. هر چی تعداد دورهای جفت سیمی که به دور هم تابیده میشن بیشتر باشه سرعت و قدرت انتقال کابل هم بیشتر میشه.
در ادامه انواع کابل شبکه TP را (چون رایجتره) بر اساس Category، شیلد دار بودن یا نبودن، جنس روکش و جنس مغزی بررسی میکنیم.
ویژگیهای کابل زوج به هم تابیده
کابل شبکه براساس ویژگیهایی که داره تقسیم بندی میشه. این ویژگیها شامل category، روکش، جنس مغزی و … میشود.
Cat کابل شبکه (Category)
Cat کابل شبکه چیست ؟ Cat کابل شبکه در واقع همون دستهبندی کابل شبکه است که بر اساس نسل و سرعت و کاربرد کابل انجام میشه. این دستهبندی برای اکثر تجهیزات شبکه وجود داره و توجه داشته باشین که حتما Cat تجهیزات شبکه باید با هم همخوانی داشته باشن. مسئلهی دیگهای که باید در نظر بگیرید اینه که حروف e و a در آخر Cat ها بهمعنی تغییرات و بهبودهاییه که نسبت به نسل قبلی پیدا کردن. بهعنوان مثال Cat6a (سرعت 10 گیگابیت بر ثانیه و پهنای باند 500 مگاهرتز) در برابر Cat6 (سرعت 1 گیگابیت برثانیه و پهنای باند 250 مگاهرتز) حدود 10 برابر سرعت و 2 برابر پهنای بیشتری داره.
Catهای 1 تا 4
Cat3، Cat2، Cat1 و Cat4 جزو اولین کابلهای شبکه و تلفن بودن که دیگه از اونها استفاده نمیشه؛ چون نسبت به Catهای جدیدتر عملکرد ضعیفی دارن. البته بعضی از کابلهای تلفن از نوع Cat3 هستن.
کابل Cat5
این کابل اولین نسل در شبکه اترنت هست که برای مدت زیادی کاربرد خانگی و تجاری داشت. البته هنوز در بعضی از شبکههای خانگی از اون استفاده میشه.
سرعت انتقال این کابل حداکثر 100 مگابیت در ثانیه است و فرکانس 100 مگاهرتزی داره.
کابل شبکه Cat5e
کابل شبکه Cat5e نسبت به کابل نسل قبلی خودش یعنی کابل شبکه Cat5 سرعتی 10 برابری داره. این دو نوع کابل از نظر ظاهری شبیه به هم هستن. سرعت انتقال دیتا با کابل Cat5e همونطور که گفتیم 1000 مگابیته و با فرکانس 100 مگاهرتزی کار میکنه.
کابل شبکه Cat6
کابل شبکه Cat6 به خاطر داشتن سیمهای هادی AWG 23، قطورتر از Cat های قبلیه. فرکانس بالایی داره و در انواع شیلددار و بدون شیلد ساخته میشه. این کابل به خاطر استانداردها و قیمت خوبی که داره مورد استفادهی کاربرهای سرور و شبکه قرار میگیره.
فرکانس کابل شبکه Cat6 به 250 مگاهرتز میرسه و سرعت اون 1 گیگابیت بر ثانیه است، ولی این سرعت فقط تا برد 55 متری حفظ میشه و اگه مسافت استفادهشده با این کابل از 55 متر بگذره سرعت انتقال کاهش پیدا میکنه.
کابل شبکه Cat6a
Cat6a نسبت به نسل قبلی خودش فرکانس بالاتری داره و در شبکههایی استفاده میشه که برای انتقال دادهها به سرعت و قدرت زیادی نیاز دارن. البته ارتقای دیگهای که نسبت به کابل شبکهی Cat6 داره اینه که این کابل شبکه مشکل برد نداره و میتونه تا 100 متر با همون سرعت اطلاعات را جابهجا کنه. کابل شبکه Cat6a در انواع شیلددار STP و بدون شیلد UTP تولید میشه. انتقال اطلاعات با این نوع کابل با سرعت 10 گیگابیت بر ثانیه انجام میشه و فرکانس 500 مگاهرتزی داره.
کابل شبکه Cat7
از کابلهای جدید و پیشرفته محسوب میشه و نسبت به نسلهای قبلی قابلیتهای بهتری داره. کابل شبکه Cat7 توسط دو لایهی داخلی در برابر انواع نویزهای الکترومغناطیسی محافظت میشه و کمترین تداخل سیگنالی را داره. کابل Cat7 بدون شیلد تولید نمیشه. این کابل با فرکانس 600 مگاهرتزی کار میکنه و سرعت انتقال داده در اون 10 گیگابیت بر ثانیه است.
کابل شبکه Cat8
Cat8 آخرین و جدیدترین Category کابل شبکه است و فقط بهصورت شیلددار تولید میشه. سرعت انتقال داده و فرکانس اون خیلی زیاده ولی قیمت خیلی بالایی هم داره از این نوع کابل در سرورهای بزرگ استفاده میشه.
انواع کابل شبکه بر اساس شیلد دار بودن یا نبودن
کابلهای شبکه به خاطر اینکه نزدیک جریان برق قرار دارن در معرض نویزها قرار میگیرن. برای حل این مشکل کابل شبکه شیلددار تولید شده تا اثر این نویزها را به حداقل برسونه. به نظر شما کابل شبکه شیلد دار چیست ؟ در این نوع از کابلها به دور همه یا هرکدام از زوج سیمها یک لایه فویل نازک یا شیلد تابیده میشه که با استفاده از اون کابل در برابر نویز و اختلالها مقاوم میشه.
کابل شبکه UTP یا Unshielded Twisted Pair
کابل شبکه UTP همونطور که از اسمش پیداست، بدون شیلده و محافظی بین جفت سیمها یا کل سیمها در این نوع کابل وجود نداره. قیمت این نوع کابل نسبت به کابلهای شبکه شیلددار پایینتره و به همین دلیل رایجه. کابل شبکه UTP با اینکه شیلد نداره، پراستفادهترین کابل شبکهی دنیا محسوب میشه.
اگه برای استفاده خانگی به کابل شبکه نیاز دارین، کابلهای UTP عملکرد خوبی را ارائه میدن اما این کابل برای استفاده در سرورهای شبکه توصیه نمیشه.
کابل شبکه STP یا Shielded Twisted Pair
این نوع کابل بر خلاف قبلی از نوع شیلددار هستش. شیلدی که در اینجا ازش صحبت میکنیم میتونه فویل باشه یا یکسری سیمهای فلزی بافته شده که به اون Braid Screen میگن. کابلهای شبکه شیلددار انواع مختلفی دارن:
- U/FTP: در این نوع کابل دور هر جفت سیم یک فویل کشیده شده.
- F/UTP یا FTP: جفت سیمهای این کابل همگی توسط یک فویل کلی محافظت میشن.
- S/UTP یا STP: دور تمام سیمها شیلد بافته شده یا Braid Screen قرار داره ولی جفت سیمها بهصورت تکتک توسط هیچ شیلدی محافظت نمیشن.
- SFTP یا SF/UTP: کل جفت سیمها با یک فویل کلی و یک Braid Screen کلی پوشیده شدن.
- S/FTP: در این نوع کابل شبکه یک Braid Screen همهی سیمها را پوشش داده و به دور هر جفت سیم یک فویل قرار داره.
- F/FTP: دور هر زوج در هم تابیده شده و دور همهی زوجها بهطور کلی فویل وجود داره.
- SF/FTP: هم شیلد بافتهشده هم فویل همهی سیمها را در بر گرفته و دور هر جفت سیم یک فویل قرار گرفته.
دستهبندی کابل لن از لحاظ جنس روکش
روکش در کابل شبکه از سیمهای مسی در برابر عوامل محیطی و شیمیایی محافظت میکنه. بهطور کلی دو نوع روکش داریم:
روکش برای کابلهای Indoor (محیط سر بسته): غالبا از جنس PVC یا LSZH هست و در برابر عوامل آب و هوایی و محیطی مقاومت خوبی نداره. LSZH بر اثر سوختن در آتشسوزی گاز سمی تولید نمیکنه.
روکش برای کابلهای Outdoor (فضای بیرونی): به خاطر داشتن روکش اضافی و ویژگیهای دیگه در برابر عوامل مخرب محیطی مقاومت بالایی داره. این روکشها از جنس PE هستن. کابل شبکه نگزنس از نوع Outdoor، هم با روکش PE بهصورت تنهایی و هم بهصورت PE+PVC تولید میشه.
انواع کابل شبکه بر اساس جنس مغزی
شاید براتون سوال پیش بیاد که مغزی سیم لن چیست ؟ کابل های شبکه با 3 نوع مغزی مختلف تولید میشن:
کابل شبکه CCC (تمام مسی): مغزی این کابل کاملا از مس ساخته شده و نسبت به بقیهی مغزیها سرعت و کیفیت بالاتری داره. این نوع مغزی به خاطر داشتن 100 درصد مس منعطفتره و رسانایی خیلی خوبی هم داره. البته گرونتر هم هست.
کابل شبکه CCA (آلومینیوم با روکش مس): این کابل یک مغزی مرکزی از جنس آلومینیوم داره که با یک لایه مس پوشیده شده. استفاده از این نوع کابل توصیه نمیشه چون اتلاف بالایی داره هم از لحاظ انرژی و هم داده.
کابل شبکه CCS (فولاد با روکش مس): جنس مغزی این نوع کابل از فولاده که یک روکش مسی دور خودش داره. این مدل نسبت به CCC ارزونتره و کیفیت پایینتری هم داره.
برندهای معروف تولید کننده کابل شبکه
برندهای زیادی کابل شبکه میسازن اما بهترین برندها در بازار ایران عبارتاند از:
کابل شبکه لگراند: این برند فرانسوی انواع کابل شبکه در Category های مختلف را تولید میکنه. کابل شبکه لگراند کیفیت خیلی بالایی داره.
کابل شبکه نگزنس: این برند هم فرانسوی هستش و علاوه بر کابل های شبکه TP، تولیدکنندهی فیبر نوری هم هست. از محصولات باکیفیت این شرکت میشه به کابل شبکه Cat7 و Cat6a اشاره کرد.
کابل شبکه بلدن: این برند آمریکایی در زمینهی تولید کابل های شبکه Cat5e و Cat6 خیلی موفقه.
حرف آخر
کابلهای شبکه تقریبا یکی از مهمترین تجهیزات شبکه محسوب میشن که ارزش خیلی بالایی دارن. این کابلها انواع مختلفی دارن که باید یک کابل مناسب استفادهی خودمون تهیه کنیم که از هزینههای احتمالی آینده جلوگیری بشه. در این مقاله به سوال « کابل شبکه چیست ؟ » پاسخ دادیم و انواع مختلف و مهم اون را بررسی کردیم. مرسی که تا آخر این مقاله با ما همراه بودین. امیدواریم که کمکتون کرده باشه. اگه سوالی در مورد تجهیزات شبکه مثل کابل شبکه TP داشتین با ما در میون بذارین.
3 نوع : کواسیکال ، TP و فیبر نوری که از کابل شبکه TP یا زوج به هم تابیده بیشتر استفاده میشه.
Cat5، Cat5e، Cat6، Cat6a، Cat7 و Cat8 که در حال حاضر Cat8 از همه قویتر و پرسرعتتره.
کابل شبکه UTP کابلیه که محافظ فلزی دور سیمهای خودش نداره. به این کابل، بدون شیلد هم میگن.